Je wordt midden in de nacht wakker met gigantische kriebels en wanneer je je huid bekijkt zie je gangetjes, blaasjes en andere plekjes die je niet herkent. Het zou zomaar kunnen dat je schurft hebt. Op dit moment komt schurft steeds vaker voor in Nederland; sinds 2014 is het aantal mensen met schurft meer dan verdubbeld! Het is een hele vervelende, maar gelukkig goed behandelbare aandoening. Ben jij benieuwd hoe je schurft herkent en wat de symptomen zijn? Of hoe je erachter komt of jij misschien schurft hebt? Lees dan snel verder.
Wat is schurft?
Schurft is een aandoening die wordt veroorzaakt door de schurftmijt. De schurftmijt is een heel klein beestje, dat je bijna niet met het blote oog kan zien. Als deze mijt op je huid terecht komt, zal het een klein gangetje in de bovenste laag van je huid graven, waar het eitjes legt. De eitjes komen uit en de nieuwe mijten graven op een andere plek van je lichaam weer een nieuw gangetje, waardoor de cyclus zich zal herhalen.
Afbeelding 1
Hoe herken ik schurft?
Schurft kan erg lastig zijn om te herkennen, omdat er niet altijd huidafwijkingen te zien zijn en omdat de klachten ook kunnen wijzen op andere veelvoorkomende huidaandoeningen, zoals eczeem. Zoals hierboven besproken, graaft een schurftmijt gangetjes in de bovenste laag van de huid. Deze gangetjes zijn soms te zien op specifieke plekken en geven dan de klassieke symptomen van schurft.
Schurft symptomen
Als je in contact bent geweest met iemand met schurft, kan het nog twee tot zes weken duren voordat je schurft-symptomen ontwikkelt. De schurftmijt zal dan de volgende klachten geven:
Jeuk
Jeuk is het meest voorkomende schurft symptoom. Deze jeuk is erg heftig en komt vooral voor in de avonden en nachten. De jeuk wordt veroorzaakt doordat je afweersysteem een reactie genereert op de uitwerpselen van de schurftmijt in de gangetjes van de huid.
Huidafwijkingen
Een ander schurft symptoom zijn schilferende plekjes; dit zijn de gangetjes van de schurftmijt. Ze zijn voornamelijk te zien tussen vingers en tenen, op polsen, aan ellebogen of in oksels, maar kunnen daarnaast ook voorkomen in de liezen, rondom de tepels of rondom geslachtsorganen. Ze zijn te zien als korte (ongeveer 1 cm) gangetjes, die schilferend en rood zijn. Soms zie je ook blaasjes erop, dit zijn bultjes gevuld met vocht.
Krab-letsel
Door de enorme jeuk ga je veel krabben, wat weer voor extra huidafwijkingen kan zorgen, zoals blaasjes en pukkeltjes. Ook kan de huid door het krabben ontsteken; dit zorgt voor korstjes, roodheid en extra jeuk.
Schurft herkennen
Schurft is dus te herkennen aan typische huidafwijkingen. Deze huidafwijkingen kan je zien op onderstaande foto’s.
Afbeelding 2
Afbeelding 3
Hoe krijg ik schurft?
Schurft is een besmettelijke aandoening. Het ontstaat doordat je gedurende een langere (15 minuten) periode huid-op-huid contact hebt gehad met iemand met schurft. Maar je kan het ook krijgen door met iemand met schurft in hetzelfde bed te liggen of dezelfde handdoeken of kleding te gebruiken. Dit is de reden waarom schurft vaker voorkomt in huizen waar veel mensen bij elkaar wonen, zoals studentenhuizen, zorginstellingen of huisvesting voor daklozen.
Wil je weten of je schurft hebt? Doe de test op schurft.
Gerelateerde tests
Wat is de behandeling van schurft?
Schurft is een vervelende aandoening die gelukkig eenvoudig te behandelen is.
Door een arts wordt permetrine crème voorgeschreven. Behandel jezelf, maar ook de mensen om je heen die een verhoogde kans hebben om ook schurft te hebben, zoals je huisgenoten, mensen met wie je in bed hebt gelegen en mensen met wie je seksueel contact hebt gehad. Het is belangrijk om de behandeling allemaal tegelijkertijd uit te voeren, zodat er niet opnieuw besmetting optreedt.
Zo voer je de behandeling uit:
- Je smeert je hele lichaam in met de crème, behalve je gezicht. Ga vervolgens in een schoon bed slapen.
- Na 8 tot 12 uur douche je de crème er weer af.
- Je droogt je af met een schone handdoek en je trekt schone kleren aan.
- Na 1 tot 2 twee weken herhaal je de behandeling. Alleen mensen met huidafwijkingen hoeven deze behandeling te doen. Anderen niet.
- Naast de behandeling is het belangrijk dat je het beddengoed, handdoeken en kleren van de afgelopen drie dagen op 60 graden wast.
- Kan je je kleding niet op 60 graden wassen? De schurftmijt overleeft op kleding (op kamertemperatuur) ongeveer drie dagen. Doe deze kleding in een plastic zak, bewaar ze gedurende drie dagen op kamertemperatuur en was het daarna op een lagere temperatuur.
Het is heel belangrijk dat je de behandeling precies op deze manier uitvoert. Bij niet correcte uitvoering is er een grote kans dat de schurftmijt niet volledig verdwijnt, waardoor de klachten weer terug kunnen komen.
Na de behandeling kunnen de jeukklachten nog zeker twee weken blijven bestaan, soms worden ze in het begin zelfs nog even erger. De huidafwijkingen kunnen nog zes weken blijven bestaan.
Blijft de jeuk nog langer dan vier weken na de behandeling bestaan? Of krijg je nog nieuwe plekjes nadat je de behandeling correct hebt uitgevoerd? Neem dan contact op met een arts.
Hoe kan ik schurft voorkomen?
Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Mensen met een minder werkend afweersysteem hebben meer kans op schurft. Zorg dus dat je afweer op peil is door te streven naar een gezonde leefstijl; eet gezond, slaap voldoende, verlaag je stress-levels en beweeg dagelijks.
Probeer daarnaast te voorkomen dat je huid-op-huid contact heb met iemand met schurft, was je beddengoed altijd op 60 graden en gebruik geen beddengoed of kleding van andere mensen.
Bronnen:
- Huidziekten – https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/stxt/Scabies.htm
- NHG richtlijn Scabiës – https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/scabies#volledige-tekst
- RIVM richtlijn Scabiës – https://lci.rivm.nl/richtlijnen/scabies
- NIVEL – Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg https://www.nivel.nl/nl/nieuws/aantal-mensen-met-de-huidaandoening-schurft-loopt-de-laatste-jaren-langzaam-op
- Afbeelding 1 – https://www.zorgwijzer.nl/zorgwijzers/schurft
- Afbeelding 2 en 3 – https://www.zorgwijzer.nl/zorgwijzers/schurft
