Wat is chlamydia en hoe vaak komt het voor?
Chlamydia is een Seksueel Overdraagbare Aandoening (SOA) en wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis. Chlamydia is een van de meest voorkomende SOA’s. Jaarlijks zijn er in Europa meer dan 250.000 nieuwe gevallen. In 2020 werd in Nederland 15.000 keer de diagnose chlamydia gesteld via Centra Seksuele Gezondheid (CSG). Ook bij huisartsen wordt regelmatig de diagnose chlamydia gesteld. Cijfers uit 2019 rapporteren 44.000 gevallen. Echter, omdat chlamydia niet altijd symptomen geeft, is het werkelijke aantal waarschijnlijk hoger. Opmerkelijk is dat het percentage positief geteste personen sinds 2019 fors is gestegen.
Hoe raak je besmet met chlamydia?
De chlamydia bacterie kan zich bevinden in de penis, vagina, anus of keel. De bacterie kan worden overgedragen op het moment dat er sprake is van onveilige seks, waarbij de slijmvliezen van de ene persoon in aanraking komen met de slijmvliezen van de andere persoon. De overdracht van een SOA wordt ook wel transmissie genoemd. Transmissie kan plaatsvinden als er contact is tussen penis en vagina, waarbij is aangetoond dat overdracht van man naar vrouw eenvoudiger gaat dan andersom. Ook als er sprake is van contact tussen penis en anus kan overdracht van Chlamydia trachomatis plaatsvinden. Orale transmissie (overdracht naar de mond) komt veel minder vaak voor.
Wie loopt risico op besmetting?
Iedereen die onbeschermde seks heeft, loopt risico op besmetting met chlamydia. Er zijn echter bepaalde groepen die een hoger dan gemiddeld risico lopen op chlamydia. Hiertoe behoren jongeren en dan voornamelijk vrouwen onder de 25 jaar.
Wat zijn de symptomen van chlamydia?
Ongeveer 70% van de vrouwen en 50% van de mannen ontwikkelt géén symptomen bij chlamydia. Ondanks de afwezigheid van klachten, kan de bacterie wel worden overgedragen. Als er wel klachten optreden, ontstaan deze meestal één tot drie weken nadat je chlamydia hebt opgelopen. De klachten verschillen tussen vrouwen en mannen. Je vindt een duidelijk overzicht van klachten onder de tab “symptomen”.
Hoe en wanneer test je op chlamydia?
Chlamydia kan worden vastgesteld met een test. Een PCR test is hiervoor zeer geschikt. Een PCR test kan het genetische materiaal van de bacterie Chlamydia trachomatis aantonen in het lichaamsmateriaal dat wordt geanalyseerd. Dit kan bijvoorbeeld een uitstrijkje zijn uit de vagina, anus of keel, of via een urinemonster.
Chlamydia is overigens niet direct na besmetting aantoonbaar met een test. Hier gaat enige tijd overheen. De tijd tussen het moment van besmetting en het moment dat chlamydia aantoonbaar is met een test wordt ook wel de incubatieperiode of de windowperiode genoemd. Voor chlamydia geldt een incubatieperiode van ongeveer één tot drie weken, gemiddeld 14 dagen. Bij klachten die kunnen wijzen op een chlamydia besmetting is het wel verstandig om direct een test te doen. Zie hieronder informatie over wanneer je het beste kunt testen.
|
SOA
|
Incubatietijd
|
Wanneer testen
|
|
Chlamydia
|
14 dagen
|
Twee weken na onbeschermde seks. Test direct bij klachten en herhaal de test na twee weken bij een negatieve uitslag.
|
|
Gonorroe
|
14 dagen
|
Twee weken na onbeschermde seks. Test direct bij klachten en herhaal de test na twee weken bij een negatieve uitslag.
|
|
Trichomonas
|
21 dagen
|
Vier weken na onbeschermde seks. Test direct bij klachten en herhaal de test na vier weken bij een negatieve uitslag.
|
|
Mycoplasma
|
28 dagen
|
Indien er sprake is van aanhoudende klachten, zonder aanwijzingen voor Chlamydia of Gonorroe. Het testen op mycoplasma is vooral zinvol bij mannen met aanhoudende klachten.
|
|
Herpes
|
4 dagen
|
Direct bij aanwezigheid van blaasjes in of rondom de vagina, op of rondom de penis, in of rondom de anus.
|
|
Syfilis (primair)
|
10 tot 90 dagen
|
Direct bij aanwezigheid van een zweertje (ulcus) in of rondom de vagina, op of rondom de de penis, in of rondom de anus of in de mond.
|
Wat zijn de gevolgen van chlamydia?
Onbehandelde chlamydia kan op lange termijn ernstige ontstekingen veroorzaken, bijvoorbeeld in de baarmoederhals, blaas en endeldarm. Bij vrouwen kan dit onvruchtbaarheid tot gevolg hebben. Het is dus belangrijk om chlamydia zo snel mogelijk op te sporen én te behandelen.
Mannen die chlamydia anaal hebben opgelopen, kunnen te maken krijgen met een variant van chlamydia genaamd LGV. De ziekteverschijnselen bij dit type infectie kunnen ernstiger zijn, net als de gevolgen op lange termijn indien de infectie onbehandeld blijft.
Ben je zwanger en heb je mogelijk chlamydia? Het is belangrijk om je zo snel mogelijk te laten testen en behandelen omdat chlamydia gevaarlijk kan zijn voor de ongeboren baby. De baby kan te vroeg of met een te laag gewicht geboren worden. Daarnaast kan chlamydia aan de baby worden overgedragen tijdens de bevalling en een oog- of longontsteking bij de baby veroorzaken.
Hoe wordt chlamydia behandeld?
Als je positief bent getest op chlamydia, moet je behandeld worden met antibiotica. Dit heeft tot doel de chlamydia bacterie te doden zodat het geen schade meer kan aanrichten en de bacterie niet meer overgedragen kan worden. Pas als je de antibioticakuur volledig hebt afgemaakt, ben je niet meer besmettelijk. Het soort antibiotica dat wordt voorgeschreven, is afhankelijk van jouw geslacht en waar de chlamydia bacterie een infectie heeft veroorzaakt. Om deze reden is het belangrijk om alle mogelijke besmette lichaamsdelen te testen.
Partnerwaarschuwing in geval van chlamydia?
Naast snelle behandeling is het belangrijk om zo snel mogelijk je seksuele partners op de hoogte stellen zodat zij zich ook kunnen laten testen op chlamydia en verdere besmetting op die manier wordt voorkomen. Heb jij zelf chlamydia met klachten en ben je man? Waarschuw dan jouw sekspartners van de afgelopen 4 tot 6 weken, voorafgaand aan het ontstaan van jouw klachten. Ben je man zonder klachten, of ben je vrouw (ongeacht het wel of niet bestaan van klachten), stel dan je sekspartners van de afgelopen 6 maanden op hoogte.
Wil je meer informatie over chlamydia?
Raadpleeg dan de volgende websites:
Wat zijn symptomen die passen bij chlamydia?
Veelvoorkomende chlamydia symptomen bij vrouwen:
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen
- Pijn of bloed uit de vagina tijdens of na het vrijen
- Meer of andere afscheiding/vocht uit de vagina
- Jeuk bij de anus
- Bloed of slijm in de ontlasting
- Pijn in de onderbuik
- Koorts
Veelvoorkomende chlamydia symptomen bij mannen:
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen
- Afscheiding uit de penis (vooral in de ochtend)
- Jeuk bij of afscheiding uit de anus
- Bloed of slijm in de ontlasting
- Pijn in de ballen
- Wratjes op de penis
